کد مطلب:22413 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:22

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

اگر امر به معروف و نهي از منكر منجر به مفسده اي مانند لجاجت استادو... شود حكم چيست؟

دين مبين اسلام بر اجراي فريضه امر به معروف و نهي از منكر، اهتمام و تأكيد فراواني دارد، تا جايي كه ترك آن را باعث از دست رفتن نظام اسلامي و امنيت جامعه ،تسلط اشرار بر مردم، عدم استجابت دعا و عواقب شومِ ديگري مي داند. امر به معروف و نهي از منكر داراي شرايط دقيق عملي مي باشد كه در صورت رعايت نكردن آن ها، خودِ امر به معروف و نهي از منكر داراي مفسده مي شود. شرايط شخصي كه اقدام به امر به معروف و نهي از منكر مي نمايد عبارتند از: 1. عالم و آگاه به موارد معروف و منكر در اسلام باشد. 2. احتمال بدهد كه امر و نهي او مؤثر واقع خواهد شد و از رواج منكر و ترك معروف جلوگيري خواهد نمود. 3. مرتكب منكر و يا تارك معروف، بر عمل خلافِ خود اصرار داشته باشد. اگر انسان بداند كه گناهكار، ديگر منكر را تكرار نخواهد كرد، امر به معروف و نهي از منكر واجب نخواهد بود. 4. امر به معروف و نهي از منكر باعث مفسده بزرگ تري نشود و الا اگر كسي احتمال بدهد كه امر و نهي او موجب مفسده اي جاني، حيثيتي يا مالي است، امر و نهي بر او واجب نيست؛ اما اين شرط در جايي است كه منكر شيوع نداشته و اهميت زيادي نداشته باشد. اگر معروف و منكر از مسائل و موضوعات اساسي باشد و خداوند اهميت زيادي براي آن قائل باشد (مانند حفظ جان مسلمين و محو برهان اسلام كه موجب گمراهي مردم شود، يا محو برخي از شعائر اسلام، مانند خانه خدا و...) حتي احتمال ضرر جاني موجب رفع تكليف نمي شود. اگر اقامه براهين اسلام مستلزم بذل جان باشد، اين فداكاري بايد صورت بگيرد، {V(امام خميني {V(ره)V}، تحريرالوسيله، ج 1، ص 472، مسئله 6)V}. با توجه به شرايط گفته شده، اگر تشخيص داديد در موردي اين چهار شرط وجود دارد، بر شما واجب است كه اقدام به امر به معروف و نهي از منكر نماييد و لجاجت استاد يا آبروريزي و... اگر در حدّي نباشد كه يكي يا همه شرايط وجوب امر به معروف و نهي از منكر را از بين ببرد، نمي تواند وظيفه شما را ساقط نمايد. البته اگر بتوان با تغيير روش از مفسده ها جلوگيري كرد، بايد از روش بهينه استفاده كرد. مسئله روش شناسي در امر به معروف و نهي از منكر داراي اهميت بسياري است و در اين زمينه بايد با تأمل و درايت مناسب عمل كرد.